LiveBuild profiel: Sister Leonarda

Sister Leonarda Tubuo, leidinggevende fysiotherapeutisch centrum
LiveBuilders Tirzah en Carine bezochten – los van elkaar – Kameroen en onze projecten. Een bijzonder avontuur met soms ook moeilijke momenten. Zij interviewden en fotografeerden daar de bijzondere mensen die met LiveBuild werken. Met deze portretten willen we je een mooi inkijkje geven in de drijfveren van een aantal sleutelfiguren in het Kameroense verhaal van LiveBuild.
Kameroen kent veel betrokken mensen die zich hard maken om de meest basale voorwaarden van een maatschappij te organiseren. Eén van deze mensen is Sister Leonarda Tubuo, 42 jaar. Sister Leonarda geeft leiding aan Arch, een fysiotherapeutisch centrum in Mutengene, een dropje vlakbij Buea. Arch biedt een scala aan diensten, van fysiotherapie tot op maat gemaakte schoenen en prothesen.
“In vrijwel elke situatie voel ik me al snel op mijn gemak. Nieuwe situaties en ontmoetingen leveren me vaak nieuwe inzichten op of iets om over na te denken. Ik probeer dat ook mogelijk te maken voor mijn medewerkers hier in de Arch. Een kennismaking met een vakgenoot die een nieuwe techniek kent, levert altijd interessante gesprekken op. Dit is een belangrijke reden waarom ik als experience partner met LiveBuild ben gaan werken.”
“Ik ben in Mamfe geboren in 1974 als zesde kind van in totaal acht kinderen; drie meisjes en vijf jongens. Mijn vader werkte in de gevangenis, mijn moeder was leerkracht. Ambtenaren werden toen nog iedere vier of vijf jaar door de overheid overgeplaatst naar een andere plaats. Hierdoor ben ik veel verhuisd tijdens mijn jeugd. Ik heb onder andere in Mamfe, Bamenda, Buea en Bavenga gewoond.”
“Verhuizen vond ik leuk, ik genoot er iedere keer weer van nieuwe vrienden te maken en een nieuwe stad en nieuwe tribes te leren kennen. Iedere stad heeft zo zijn eigen charmes. De tijd dat ik in Bavenga woonde, voelt voor mij nog steeds als Utopia. Het is een kleine stad waar toen maximaal twintig families woonden. Alles wat groeide en bloeide was van iedereen. Als we onderweg naar school langs een mangoboom liepen, mochten we mango’s plukken. Wonen in Bavenga voelde als de geborgenheid van één grote familie. Het was oprecht een vrije wereld, zoals het leven eigenlijk zou moeten zijn.”
Arch
“Mijn opvoeding was katholiek. Waar we ook woonden, we gingen altijd naar een katholieke school en naar de kerk. Alle kinderen uit ons gezin gingen op hun vierde jaar naar school. Dat was toen bijzonder, want er was in die tijd nog geen kleuteronderwijs. We waren allemaal erg leergierig, misschien doordat mijn moeder leerkracht was. Mijn jongste broer ging zelfs voor zijn vierde al naar school, omdat hij zo graag wilde. In de klas was ik een erg oplettend kind, buiten de klas speelde ik alleen maar. De liefde voor lezen begon in klas zeven. Ik las alles wat los en vast zat. Boeken en magazines als National Geographic. Door het lezen kreeg ik een bredere blik op de wereld, leerde ik bijvoorbeeld over het Indiaas kastensysteem, over de Engelse koningen en het Wilde Westen.”
“Van jongs af aan wilde ik dokter worden. Vanaf mijn twaalfde kwam het idee om zuster te worden. Dat gevoel werd uiteindelijk sterker dan de wens om dokter te worden. Ik kan dat gevoel niet helemaal verklaren. Het is denk ik hetzelfde als verliefd worden, dat kun je meestal ook niet goed verklaren. Na de middelbare school ben ik het klooster ingegaan; een klooster waar de focus op medische opleidingen lag, zodat ik beide jeugddromen kon combineren.”
“Vanuit het klooster ben ik gevraagd om de opleiding tot fysiotherapeut te gaan doen in Rome, aan de Tor Vergata Universiteit. Toentertijd was fysiotherapie nog onbekend in Kameroen. Hoewel er wel een rehabilitatiecentrum was, waren er nog geen fysiotherapeuten. Ik heb vier jaar in Rome gewoond, zonder één keer terug te gaan naar Kameroen. Gelukkig volgde één van mijn broers in diezelfde tijd de opleiding tot priester in Rome. We woonden dichtbij elkaar en zagen elkaar veel. Hoewel het niet makkelijk was zonder de rest van mijn familie, was ik er door de stap om het klooster in te gaan al wel grotendeels aan gewend geraakt.”
“Rome heeft me vooral religieus beïnvloed. Ik woonde op nog geen tien minuten van het Vaticaan en ging daar zo vaak als mogelijk even heen. Daarnaast heb ik vooral geleerd dat er eigenlijk geen grenzen tussen mensen zijn. Ik woonde tussen allerlei nationaliteiten; mensen uit Tanzania, Polen, Zuid-Afrika, Mexico, Congo, noem maar op. Daar heb ik geleerd om me comfortabel te voelen in iedere setting, ongeacht welke nationaliteit mensen hebben. Hoewel racisme wel eens voorkwam, kon ik daar makkelijk afstand van nemen. Ik had inmiddels al heel wat Italiaanse vrienden en zag het gedrag van die ene racistische Italiaan als een uitzondering en vooral als zijn probleem.”
“Via zuster Louisa, die in het Mount Mary ziekenhuis in Buea werkte, hoorde ik over het experience programma van LiveBuild. Mijn eigen ervaring hoe verrijkend de ontmoeting met anderen kan zijn, wil ik ook graag aan mijn medewerkers geven. Iedereen brengt iets nieuws en iedere interactie is verschillend. Ik wil mijn medewerkers graag steeds kunnen blijven prikkelen en de komst van stagiaires draagt daaraan bij. Nieuwelingen stellen vragen, dat houdt de sfeer in het team open en iedereen scherp. Met die uitwisseling kunnen bruggen worden gebouwd, dat maakt het onderling begrip alleen maar groter op allerlei niveaus en kan echt tot een mind shift leiden.”
Sister Louisa voor het ziekenhuis
Sister Louisa voor het ziekenhuis
“Als ik kijk naar de toekomst van Kameroen, hebben we nog veel mind shifts nodig. Ik zie Kameroen als een land vol potentieel. Het land heeft vooral beter en effectiever leiderschap nodig. De huidige regering houdt een systeem in stand dat alleen henzelf helpt en niet het land. Pas als dat verandert, kunnen we werken aan een goede implementatie van de wetten die nu alleen op papier bestaan en aan betere gezondheidszorg en onderwijs.”

Carine Fraanje
Oude held
fraanjecarine@hotmail.com